गगनबावडा

जोतिबाचे आज जे मोठे मंदिर दिसते त्या ठिकाणी पूर्वी छोटेसे देवालय होते. हे मूळ मंदिर कराडनजीच्या किवळ येतील नावजी नामक भक्ताने बांधले व त्यानंतर आजचे जे देवालय आहे.

जोतिबाचे आज जे मोठे मंदिर दिसते त्या ठिकाणी पूर्वी छोटेसे देवालय होते. हे मूळ मंदिर कराडनजीच्या किवळ येतील नावजी नामक भक्ताने बांधले व त्यानंतर आजचे जे देवालय आहे ते इ.स. १७३० मध्ये गवलेहर ग्वाल्हेरचे ग्वाल्हेरचे महाराज राणोजी शिंदे यांनी मूळच्या ठिकाणी भव्य स्वरूपात पुर्नचित करून बांधले. हे मंदिर साधे असून त्याचे बांधकाम उत्तम प्रतीच्या काळ्या बेसाल्ट दगडात करण्यात आले आहे.

(जोतिबाचे आज जे मोठे मंदिर दिसते त्या ठिकाणी पूर्वी छोटेसे देवालय होते.)

तेथे पोहोचण्यासाठी: ज्योतिबा पासून 10 किमी आणि कोल्हापूर पासून 20 किमी.

महाबळेश्वर

जोतिबा देवाची मूर्ती स्वयंभू असून साधारणपणे ती साडे चार फूट उंचीची आहे. ही मूर्ती बटु भैरवनाथाच्या अवतारातील असून ती चतुर्भुज आहे. हातात त्रिशूल, डमरू, कडीस सर्प आणि डोईस शेष नाग आहे. हातापायात तोडे असून गळ्यात विविध अलंकार आहेत. दररोज श्रींच्या वस्त्रालंकाराने सालंकृत पूजा बांधल्या जातात. श्रींच्या खड्या पूजेस डोईस मराठेशाही पगडी, बारा बंदी अंगरखा, शेला असा वेश असतो. अंगावर सोन्याचे विविध दागिने असतात. पायात सोन्याचे तोडे, हातांच्या बोटात हिरेजडित अंगठ्या असतात. गळ्यात सोन्याच्या विविध माळा, डोईस शिरपेच असे अलंकार असतात.जोतिबाचे आज जे मोठे मंदिर दिसते त्या ठिकाणी पूर्वी छोटेसे देवालय होते. हे मूळ मंदिर कराडनजीच्या किवळ येतील नावजी नामक भक्ताने बांधले व त्यानंतर आजचे जे देवालय आहे.

तेथे पोहोचण्यासाठी: ज्योतिबा पासून 10 किमी आणि कोल्हापूर पासून 20 किमी.